Εγνατία (η αυθεντική)

Να 'μαστε και πάλι αποκλεισμένοι από τα χιόνια. Για δεύτερη φορά αυτήν την χειμωνιάτικη περίοδο (ελπίζω μόνο να μη μας γίνει συνήθεια). Αφού πέρασε η κορύφωση του φαινομένου, έβαλα με δυσκολία μπρος την γουρούνα (το κρύο επηρεάζει την εκκίνηση και σκοτώνει μπαταρία και μίζα) κι ανεβήκαμε προς τις “κεραίες”. Ανακαλύψαμε την πίστα καρτ και διασκεδάσαμε σε μέρη κάτασπρα, εντελώς απάτητα. Δυο φορές βούλιαξε η μηχανή και χρειάστηκε να την βοηθήσω να συνεχίσει. Στην επιστροφή πήραμε την Εγνατία. Ναι, ναι, την Αρχαία Εγνατία. Αυτό το κομμάτι δηλαδή, της περιοχής μας, που αρχίζει έξω από το νέο νοσοκομείο, περνά κάτω από τον καμένο και εγκαταλειμμένο "Διόνυσο", παρακολουθεί ως ένα βαθμό τις στροφές του Αγ.Σίλα και ενσωματώνεται στον αστικό ιστό λίγο πιο κάτω από το ξενοδοχείο "Εγνατία". Και μ' αυτή την αφορμή, να κάποια στοιχεία για την αρχαία αυτή ... λεωφόρο. Η οποία κατασκευάστηκε τον 2ο πΧ αι. και στην τελική της μορφή ένωνε την Ρώμη (όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη Ρώμη) με την “Νέα Ρώμη” την Κων/πολη: 
Από τον 5ο πΧ αι. προϋπήρχε η “Κάτω Οδός”. Συνέχεια αυτής είναι η ρωμαϊκή "Εγνατία Οδός". Που πήρε το όνομά της από τον κατασκευαστή της, Γνάιο Ιγνάτιο . Ξεκινούσε από δυο σημεία στην Αδριατική. Ένα είναι το Δυρράχιο απ' όπου συνέχιζε προς το Ελμπασάν (Αλβανία).Το δεύτερο είναι αρκετά πιο νότια, ο Αυλώνας από τον οποίο έφτανε στην ίδια πόλη Ελμπασάν μέσω όμως της Απολλωνίας. Στη συνέχεια περνούσε πάνω από τις Πρέσπες και έμπαινε πια στον Ελληνικό χώρο, από την Σιταριά της Φλώρινας. Από την Σιταριά, ακολουθούσε το πέρασμα μεταξύ Βίτσι και Καϊμακτσαλάν, κάτω από τις λίμνες Πετρών και Βεγορίτιδας, από τα χωριά Δροσιά και Άγρα και έφτανε στην Έδεσσα. Επόμενος σταθμός η Πέλλα (παλιά πρωτεύουσα των Μακεδόνων) Από την "Χρυσή Πύλη" έμπαινε στην Θεσ/νίκη και συνέχιζε παράλληλα με την οδό Λαγκαδά προς την Απολλωνία όπου υπήρχαν σταθμός και λουτρά. Στη συνέχεια από τα στενά της Ρεντίνας έφτανε στην Ασπρόβαλτα, γεφύρωνε τον Στρυμόνα και έφτανε στην Αμφίπολη. Μετά την Αμφίπολη η Εγνατία συνέχιζε βόρεια για ν' αποφύγει τα τενάγη της περιοχής των (Αρχαίων) Φιλίππων. Ανεβαίνοντας τον ποταμό έφτανε στο χωριό Συμβολή μέσω Δραβίσκου. Στο ίδιο μέρος έφτανε και διακλάδωσή της από Αμφίπολη μέσω του χωριού Πρώτη. Από κει, από την Συμβολή, περνώντας νότια της Μαυρολεύκης έφτανε στην αρχαία πόλη των Φιλίππων (δίπλα στις σημερινές Κρηνίδες) μέσα από την αγορά της. Στη συνέχεια περνώντας από το πέρασμα "Άγιος Σίλας" κατηφόριζε προς την Νεάπολη (Καβάλα) και συνέχιζε προς Ακόντισμα (Ν.Καρβάλη) όπου υπήρχαν σταθμός και λουτρά. Μετά ήταν κατά σειρά η Πετροπηγή, ο Παράδεισος (Τόπειρος) και η Ξάνθη (η Βυζαντινή Ξάνθεια). Εδώ διέβαινε τον Κόσυνθο ποταμός. Εδώ επίσης έφτανε και διακλάδωσή της από το χωριό Πετροπηγή μέσω Χρυσούπολης που περνούσε βορειοδυτικά της Γενισέας. Επόμενοι σταθμοί οι Αμαξάδες, η αρχαία Αναστασιούπολις (Περιθεώριον), το Κοπτερό, ο Ίασμος. Και μετά η αρχαία Μαξιμιανούπολις (Μοσυνούπολις), η Κομοτηνή (η Βυζαντινή Κουμουτζηνά) και ο Ροδίτης. Ακολουθώντας ανατολική πορεία και στρίβοντας, σε ορθή σχεδόν γωνία, στο ύψος της Μέστης, κατηφόριζε προς το χωριό. Συνεχίζοντας νότια στις πλαγιές των Ζωναίων ορέων έφτανε στο χωριό Κόμαρος και περνώντας βόρεια από την αρχαία Ζώνη έφτανε πρώτα σε Δίκελλα και μετά στη Μάκρη (την αρχαία Σάλη) σταθμό της οδού (αποικία της Σαμοθράκης). Μετά συνέχιζε παραλιακά μέχρι την Αλεξ/πολη (όπου υπολογίζουν ότι βρίσκεται η αρχαία Τέμπυρα). Πιο ανατολικά η Ν.Χιλή, η Τραϊανούπολη (σταθμός της Εγνατίας), Λουτρός, Μοναστηράκι. Στρίβοντας βόρειανατολικά έφτανε στις Φέρρες (Βήρα), το Αρδάνι και, κοντά στον οικισμό Πόρο, διέβαινε τον Έβρο. Εκτός Ελλάδος πια, έφτανε στα Κύψελα (Ίπσάλα) και συνέχιζε προς Κασσάνη, Μάλγαρα, Ραιδεστό, Σηλυβρία, Ρήγιο (Buyukcekmece) και Βυζάντιο (Κων/πολη). Εδώ ήταν το τέλος της Εγνατίας: η Χρυσή Πύλη, η οποία ενσωματώθηκε στο τείχος του Θεοδοσίου.
Βεβαίως υπήρχαν και κάθετοι άξονες. Αυτός που ένωνε την Πέλλα με την Θεσσαλία και την Νότια Ελλάδα, αυτοί που από Αμφίπολη και Φιλίππους οδηγούσαν προς Βορρά μέχρι και τον Δούναβη και ο από Τραϊανούπολη προς Αδριανούπολη (Edirne) και Αίνο. Όπως υπήρχαν και δευτερεύοντες, τοπικοί άξονες. Για παράδειγμα αυτός που ένωνε Έδεσσα και Βεργίνα (Αιγές).

Σημ.: Με έντονο χρώμα περιγράφεται η διαδρομή εντός του Ελλαδικού χώρου