Καβάλα - Παλιά Καβάλα

Στην ετήσια έκδοση του Ορειβατικού Συλλόγου Καβάλας για το έτος 2011 (τεύχος 6), αναδημοσιευόταν ένα κείμενο που φιλοξενήθηκε την Τετάρτη 2/6/2010 στην εφημερίδα Χρονόμετρο. Ήταν ένα αφιέρωμα στο μονοπάτι που ενώνει το χωριό Παλιά Καβάλα με την πόλη της Καβάλας. Σταθμός στη διαδρομή είναι το σημείο «Τρία Καραγάτσια» όπου υπάρχει και σήμερα η «Σούμπασι»1, η πηγή που για αιώνες προμήθευε με πλούσιο, καθαρό και γάργαρο νερό την άνυδρη χερσόνησο στην οποία ήταν περιορισμένη τα παλιά χρόνια η Καβάλα2, απ’ όταν ακόμα λεγόταν Χριστούπολη.

Περιέγραφε την υπέροχη φύση της διαδρομής (το μονοπάτι αυτό είναι συνολικό μήκος 10,5 χλμ), την θέα που μπορεί να φτάνει πέρα από την Θάσο, την οργιώδη, σε κάποια σημεία, βλάστηση, έδινε ιστορικές πληροφορίες κι από την άλλη επεσήμανε με λύπη και απογοήτευση την εγκατάλειψη και τις ζημίες σε πολλά σημεία του δρόμου και του αγωγού-μνημείου που χτίστηκε από τον Βεζύρη Ιμπραήμ πασά μεταξύ του 1520 και 1530 μΧ. Το νερό από την πηγή περνούσε από δεξαμενές καθίζησης, εντυπωσιακά πέτρινα τοξωτά γεφύρια και ύδρευε κρήνες και ποτίστρες σε όλη την διαδρομή για να φτάσει πρώτα στη συνοικία Σούγιουλου3 και μέσω του 25 μέτρων ύψους και μήκους 270 υδραγωγείου, γνωστό ως «Καμάρες»4 να διοχετευθεί στο κάστρο, στα λουτρά και τις δημοτικές βρύσες5.

Τώρα, τρία (3) χρόνια μετά το άρθρο του Ορειβατικού Συλλόγου, ο Δήμος Καβάλας και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή - Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων – Υγροτόπων, κυκλοφόρησε έναν καλαίσθητο, περιηγητικό οδηγό με αντικείμενο αυτή ακριβώς την διαδρομή και τίτλο «Ο Δρόμος του Νερού Παλαιά Καβάλα – Καβάλα». Διανέμεται δωρεάν και μέσα στις 32 σελίδες του παρουσιάζονται όλα τα ιστορικά στοιχεία με εντυπωσιακές φωτογραφίες και χρηστικούς χάρτες σε μια προσπάθεια να γίνει ευρέως γνωστό ένα μονοπάτι που για πολλά χρόνια προκαλούσε το θαυμασμό σε περιπατητές και φυσιολάτρες, αλλά ήταν άγνωστο στους περισσότερους. Και στο οποίο έγιναν (!!) κατασκευαστικές εργασίες διαμόρφωσης και οργάνωσης. Καθαρισμοί, λιθοστρώσεις, ξύλινες κουπαστές, σκαλοπάτια σε αναγκαία σημεία, τραπεζοκαθίσματα και οργανωμένες θέσεις θέας, υπαίθρια περίπτερα πληροφόρησης, πινακίδες σήμανσης και κατεύθυνσης, ενημέρωσης και ερμηνείας περιβάλλοντος. Ένα μονοπάτι που δεν προβλέπεται να διαβώ καθότι διαρκεί, για τους έμπειρους του αθλήματος, 2 1/2 ώρες (κι άλλο τόσο η επιστροφή). Ίσως μπορέσω να κάνω μόνο το κομμάτι Σούμπασι - Σούγιουλου (την διαδρομή του νερού) που διαρκεί μια ώρα και, για μένα, είναι και το πιο ενδιαφέρον.

Σημειώσεις:

1 Σούμπασι = «Η μάνα του Νερού»

2 Ο αρχαιότερος παράκτιος αστικός οικισμός της Β. Ελλάδος

3 Σούγιουλου (su yol) = «ο δρόμος του νερού» στα Τουρκικά

4 Οι Καμάρες μάλλον προϋπήρχαν σαν ένα μικρότερης κλίμακας Ρωμαϊκό υδραγωγείο πάνω στο
   οποίο "πάτησε" ο Ιμπραήμ πασάς.

5 Την δεκαετία του '60 κατασκευάστηκε νέο δίκτυο που έλυσε μια και καλή το πρόβλημα
   υδροδότησης. Το νερό έρχεται πλέον από το Κεφαλάρι Δράμας