Εορταστική απομόνωση

 










«Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος», λέει ο ποιητής. Όμως … σαν βγεις στον πηγαιμό για Θάσο, καλύτερα να προσέχεις τι εύχεσαι. Και πότε. Αυτές οι μέρες, για παράδειγμα, δεν ενδείκνυνται για τέτοιες ευχές. Ενώ στη πορθμειακή γραμμή Καβάλα-Πρίνος, θεωρητικά, δραστηριοποιούνται τρεις (3) εταιρείες, στην πράξη αυτό δεν ισχύει. Η μια από αυτές έχει «αποχωρήσει» και η δεύτερη (αυτή που «έχει έρθει για να μείνει») έχει στείλει από καιρό το πλοίο της για «επισκευή». Η τρίτη; Α, η τρίτη! Στις αργίες και τις Κυριακές κάνει λιγότερα δρομολόγια. Στις ημέρες των εορτών, 25 και 26/12 δεν έκανε κανένα. Χτες δεν έκανε κανένα. Ούτε σήμερα. Αύριο θα κάνει; Άγνωστο.

Γι’ αυτό δεν έρχεται

Αναδημοσιεύεται "επί τη επετείω" (+20Y).

«…Δεν βγαίνουμε μαζί σου γιατί γίνανε σχόλια»
Μου είπαν πως δεν είναι συνετό, δεν είναι της ηλικίας των παιδιών μας να βγαίνουν κορίτσια με αγόρια. Ο Πρώτος μίλησε στην μητέρα της Χρυσαφούλας και στη Βούλα για τα παιδιά της και αυτές με «πιάσανε» και μου είπαν τα σχετικά. Παραπονέθηκα στον Αλεξανδρίδη αλλά πήρε το μέρος του Πρώτου.
«Γι’ αυτό δεν έρχεται η Γνωστή ούτε στις συμμελέτες των νέων», συνέχισε η Ρόδη. «Φοβούνται μήπως δημιουργηθεί τίποτα στη καρδιά σου για την Λαμπρινή και την Βουτυρένια, και πληγωθείς απ’ την άρνησή τους. Τα κορίτσια είναι μικρά. Εγώ τους το είπα, ότι τόσο μυαλό έχεις, αλίμονο! Αυτός είναι πανέξυπνος, είπα, τι είναι αυτά που λέτε; Με την Βουτυρένια έπαιζε όταν αυτή ήταν μωρό, την έπαιρνε αγκαλιά, την τάϊζε μπισκότα. Τα ‘έχουν’ και με τον γαμπρό της Καναρίνας (τον Αλέξη τον Βουτυρίδη) που μαζεύει τους νέους. Πώς πάνε χωρίς να ‘ναι κανένας προύχοντας; Καλά όταν εμείς πάμε η μία στο σπίτι της άλλης, φωνάζουμε και προύχοντα (τους είπα); Να εγώ έχω πάρει τόσα εργόχειρα να πάω στης Χρυσαφούλας την μητέρα, να κάτσουμε, να μιλήσουμε. Μόνο πνευματικά θα πούμε; Γι’ αυτό η Βουτυρένια δεν ήθελε να ‘ρθει σήμερα στο βουνό μαζί σας. Αυτό συζητούσαμε το πρωί. Ο Δεσμώτης άκουσε λίγα απ’ την συζήτησή μας (την σταματήσαμε για να μην τον σκανδαλίσουμε) και έγινε θηρίο. Δεν ήθελε να κατέβει στην Αίθουσα (Δεν ξαναβγαίνω με αυτούς τους ανθρώπους, είπε). Πως θα σωθούν οι δικοί μου; Πως θα μπούνε στην Αίθουσα, ο αδελφός μου, η μάνα μου, με αυτή την νοοτροπία που επικρατεί; Είναι ξέρεις 5-6 με κολλημένα μυαλά και επιβάλλονται στους άλλους και κυριαρχεί αυτή η αντίληψη. Αλλά δεν ήξερα ότι σ’ αγαπάνε τόσο. Ότι νοιάζονται τόσο για σένα, να μη πληγωθείς! … Γι’ αυτό κοίτα να παντρευτείς σύντομα…»
Κάποια άλλη βεβαίως-βεβαίως.

"Πράσινο" Αίμα

Χτες διάβασα σε μια τοπική πως Σουηδοί επιστήμονες εργάζονται πάνω στην μετατροπή φυτικής πρωτεΐνης σε τέτοια που να μπορεί να είναι αποδεκτή από τον ανθρώπινο οργανισμό με σκοπό να χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο του αίματος. Ψάχνοντας στο internet είδα ότι η είδηση έχει αναδημοσιευθεί σε πληθώρα ιστοσελίδων. Σύμφωνα με τα άρθρα τους, οι επιστήμονες προσπαθούν να επέμβουν σε μια πρωτεΐνη που υπάρχει στα ζαχαρότευτλα (ναι, αυτά που μας δίνουν και την ζάχαρη) ώστε να την μετατρέψουν σε τέτοια που θα ‘ναι αποδεκτή από τον οργανισμό μας. Στη νέα της μορφή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί αντί για αίμα στις μεταγγίσεις λύνοντας το χρόνιο πρόβλημα της έλλειψης και βοηθώντας κυρίως άμεσες ανάγκες (πχ ένα χειρουργείο) αλλά επίσης μακροχρόνιους ασθενείς και αιμοεξαρτώμενα άτομα. Βέβαια η έρευνα είναι ακόμα στα πρώτα στάδια. Επίσης υπάρχουν κάποια ανησυχητικά «ΑΝ» και, το όποιο αποτέλεσμα, θα αργήσει μερικά χρονάκια.

Όλο το άρθρο βρίσκεται εδώ

κι εδώ

και παρακάτω:

" Μία φυτική πρωτεΐνη που υπάρχει στα σακχαρότευτλα (από όπου παράγεται η ζάχαρη), θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον ως υποκατάστατο του αίματος, βοηθώντας έτσι να αντιμετωπιστεί η έλλειψή του που υπάρχει παγκοσμίως, όπως ανακοίνωσαν σουηδοί επιστήμονες. Πάντως η προοπτική για κάτι τέτοιο παραμένει μακρινή, καθώς η έρευνα βρίσκεται ακόμη στα αρχικά στάδιά της.
  Η αιμοσφαιρίνη είναι η πρωτεΐνη που μεταφέρει οξυγόνο στο αίμα και, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι αρκετά όμοια με την αντίστοιχη πρωτεΐνη στα φυτά.
  Οι επιστήμονες προσπαθούν να επέμβουν στην φυτική πρωτεΐνη, ώστε να την μετατρέψουν σε μια μορφή που θα είναι αποδεκτή από τον ανθρώπινο οργανισμό, κάτι που μπορεί να έχει γίνει μέσα στην επόμενη τριετία.
Αν αυτό όντως γίνει πραγματικότητα, τότε η «ζαχαρένια» πρωτεΐνη θα μπορούσε να αξιοποιηθεί αντί για αίμα στις μεταγγίσεις που πρέπει να γίνουν επειγόντως σε ένα νοσοκομείο, όταν κάποιος ασθενής έχει χάσει πολύ αίμα, καθώς επίσης σε μακροχρόνιους ασθενείς που χρειάζονται θεραπεία με χρήση αίματος σε βάθος χρόνου.
  Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Λουντ, με επικεφαλής τη Νελίντα Λέιντα, σύμφωνα με το BBC, δήλωσαν ότι η ″αιμοσφαιρίνη″ του σακχαρότευτλου έχει ομοιότητα της τάξης του 50% έως 60% με την ανθρώπινη και παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του φυτού.
  Η εν λόγω πρωτεΐνη έχει δομή παρόμοια με την ανθρώπινη και συμπεριφέρεται με παρεμφερή τρόπο, όσον αφορά την μεταφορά του οξυγόνου.
  Μια εναλλακτική λύση, πέρα από την μετατροπή της φυτικής πρωτεΐνης σε ανθρώπινη, θα ήταν -μέσω γενετικής τροποποίησης- να χρησιμοποιηθούν τα ίδια τα φυτά για να παράγουν ανθρώπινου τύπου αιμοσφαιρίνη αντί για τη δική τους αντίστοιχη πρωτεΐνη.
  Θα γίνουν αρχικά δοκιμές σε πειραματόζωα και, αν όλα πάνε καλά, θα ακολουθήσουν αντίστοιχες δοκιμές σε ανθρώπινους ιστούς. Άλλοι επιστήμονες χαρακτήρισαν ενδιαφέρουσα την όλη ιδέα, αλλά προειδοποίησαν ότι σε κάθε περίπτωση τυχόν υλοποίησή της θα πάρει αρκετά χρόνια. "

Και Συνεχίζουμε

Εκπαιδεύουμε γιατρούς, εξειδικεύουμε ειδικούς, ενημερώνουμε και πλουτίζουμε τις γνώσεις καθηγητών και ερευνητών. Δημιουργούμε νέες προκλήσεις, νέα όρια, νέες συνθήκες. Σπάζουμε, με την βοήθεια του Θεού, αλλεπάλληλα φράγματα. Αυτά των 18, των 32 και δεν ξέρω πόσων άλλων το ανάστημα ορθώνανε οι επαΐοντες. Ατενίζουμε κι αναλογιζόμαστε πλέον την «πολιά» κάνοντας, όπως πάντα, «ένα βήμα την φορά». Ωριμάζουμε. Αναπόφευκτα. Άλλωστε (όπως διατυπώθηκε και στο «The Mount Sinai Journal of  Medicine» vol. 70 no 1/1/2003): Φαίνεται πως ο μόνος διαθέσιμος τρόπος για να ζήσει κάποιος πολλά χρόνια είναι να γεράσει.

Μετάγγιση: από την Ιστορία της

Πριν από διακόσια (200) περίπου χρόνια, στις 25 Σεπτεμβρίου του 1818, έγινε η πρώτη μετάγγιση ανθρώπινου αίματος.  Δεν ξέρω αν αυτή η «επέτειος» έπαιξε κάποιο ρόλο στον καθορισμό ημερομηνίας για την εκδήλωση “Θαλασσαιμία 2014” που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στη Θεσ/νίκη. Όπως και να ‘χει όμως, είναι μια καλή αφορμή για μια ιστορική αναδρομή όσον αφορά την μετάγγιση.

Να σημειώσω εδώ ότι: Η μετάγγιση αίματος υπήρξε η πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση οργάνου.

Για την ιστορία λοιπόν, έχουμε και λέμε:

_ Μυθολογία: Σύμφωνα με τον Ευριπίδη η Αθηνά έδωσε στον Ασκληπιό, θεό της Ιατρικής, δυο (2) σταγόνες από το αίμα της μέδουσας Γοργούς. Η μία σταγόνα θεράπευε όλες τις ασθένειες και συντηρούσε την ζωή, ενώ η άλλη θανάτωνε. Αν και αυτό δεν είναι ακριβώς «μετάγγιση» δείχνει εντούτοις την ουσία του προβλήματος στην χορήγηση του αίματος.

_ Αρχαίοι χρόνοι: Πολλοί λαοί αποδώσανε στο αίμα μαγικές ή θεραπευτικές ιδιότητες. Για χορήγηση αίματος γίνεται λόγος στον 'Όμηρο, στους Αιγυπτιακούς παπύρους, σε Εβραϊκά και Συριακά χειρόγραφα. Αρχαίοι 'Έλληνες και Λατίνοι φαίνεται πως γνώριζαν τη μετάγγιση.

_ 1492: Γίνεται μετάγγιση στον Πάπα Ιννοκέντιο τον 8^ο (με αίμα από, όπως αρμόζει σε έναν Πάπα, λευκά, άσπιλα κι αμώμητα προβατάκια). Ο Πάπας, βεβαίως, πεθαίνει. Παρ’ ότι αυτή την εποχή (όπως και στους Ρωμαϊκούς χρόνους) επικρατεί η λαϊκή αντίληψη ότι το αίμα διατηρεί την υγεία, τονώνει και παρατείνει τη νεότητα. Για κάποιους αυτή ήταν η πρώτη μετάγγιση.

_ 1615: Σε πραγματεία του Γερμανού χημικού Ανδρέα LIBANIUS βρίσκεται η πρώτη καθορισμένη και λεπτομερής περιγραφή της τεχνικής της μετάγγισης (αν και κατά τους Ιταλούς η προτεραιότητα ανήκει στο γιατρό JEAN De COLLE (1628) από την Πάδοβα.

_ 1628: Η ανακάλυψη της κυκλοφορίας του αίματος από τον HARVEY.

_ 1667 (15 Ιουνίου): 

Ο γιατρός του Λουδοβίκου του 14ου, Ζαν Μπατίστ Ντενίς, πραγματοποιεί μετάγγιση αίματος προβάτου σ' ένα 15χρονο αγόρι. Το αγόρι θα πεθάνει και ο γιατρός θα κατηγορηθεί για φόνο. Θεωρείται, πάντως, η πρώτη καταγεγραμμένη μετάγγιση αίματος.

_ 1818 (25 Σεπτεμβρίου): 

Πραγματοποιείται η πρώτη μετάγγιση ανθρώπινου αίματος, στο νοσοκομείο Guy Hospital του Λονδίνου. Μέχρι τότε γίνονταν μόνο μεταγγίσεις αίματος ζώων.

_ 1900-01: Ανακάλυψη των ομάδων αίματος (Α, Β και C. Η «C» μετονομάσθηκε σε «0») από τον LANDSTEINER (Για την κατανόηση της αιμόλυσης ο LANDSTEINER τιμήθηκε το 1930 με το βραβείο NOBEL).

_ 1902: Ανακαλύπτεται η τέταρτη ομάδα, η «ΑΒ»

_ Ανακαλύπτεται το σύστημα ταξινόμησης RHESUS και ακολούθως σειρά άλλων συστημάτων ομάδων αίματος ώστε σήμερα, εκτός από τα κύρια συστήματα, να υπάρχει και σειρά από σπάνια αντιγόνα, πολλά από τα οποία είναι καθαρά ατομικά αντιγόνα.

_ 1914: Με τις ταυτόχρονες εργασίες των HUSTIN (Βρυξέλλες), ACOT (Μπουένος Άιρες) και LEWISOHN (Νέα Υόρκη), χρησιμοποιήθηκαν τα κιτρικά άλατα σαν αντιπηκτικό διάλυμα. Η προσθήκη γλυκόζης στο αντιπηκτικό διάλυμα συμβάλλει στην επιβίωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων για 21 ημέρες. Στη συνέχεια διαπιστώνεται ότι η ψύξη επιβραδύνει την αλλοίωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Το αίμα είναι πια δυνατό να συλλέγεται, να διατηρείται και να χρησιμοποιείται σε ώρα ανάγκης. 
Αυτή την εποχή, φαντάζομαι (όσο κι αν έψαξα δεν μπόρεσα να βρω ακριβή χρονολογία), ο Major (κατ’ άλλους Magor) πραγματοποιεί την πρώτη μη απευθείας μετάγγιση. Χορηγεί, δηλαδή, το αίμα αφού το έχει προηγουμένως συλλέξει σε δοχείο.
_ 1916-19: Γίνονται οι πρώτες μεταγγίσεις στη Ελλάδα στην Πολυκλινική Αθηνών από τον  Σπ. Οικονόμου (το αίμα δίδεται στον λήπτη με σύριγγες).
_ 1939 Έχουμε την 1^η μετάγγιση συντηρημένου αίματος στο Λαϊκό Νοσοκομείο από τον Μ. Παϊδούση (δ/ντής αιμοδοσίας του Ελληνικού Ερ. Σταυρού ο οποίος ιδρύθηκε το 1935).

_ 1952 Ιδρύεται, από το Υπ. Υγείας, η Εθνική Υπηρεσία Αιμοδοσίας με τέσσερα (4) Κέντρα (το 1958 ιδρύονται Κέντρα Αιμοδοσίας και στα Περιφερειακά Νοσοκομεία της χώρας).*

_ 1979 (Μάρτιος): Καθιερώνεται η Εθελοντική Αιμοδοσία στην Ελλάδα. Κλείνουν οριστικά και οι τελευταίες Ιδιωτικές Τράπεζες Αίματος. Αποφασίζεται η αγορά αυτοκινήτων Συνεργείων Αιμοληψίας.*
_ 1980: Μέχρι αυτή την χρονιά το αίμα (στην Ελλάδα πάντα), ελέγχεται για σύφιλη και Ηπατίτιδα Β. Ελέγχονταν και το ιατρικό ιστορικό του υποψήφιου δότη. Με αφορμή την εμφάνιση του AIDS γίνεται πλέον στόχος η «ασφάλεια του αίματος» και η ελαχιστοποίηση των κινδύνων μετάδοσης λοιμώξεων με την μετάγγιση.

_ 2001: Ιδρύεται από το Κέντρο Ελέγχου Ειδ. Λοιμώξεων το Συντονιστικό Κέντρο Αιμοεπαγρύπνισης (ΣΚΑΕ).

_ 2005: Ιδρύεται το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (Ε.ΚΕ.Α.) το οποίο σταδιακά αναπτύσσεται ως εποπτεύουσα και ελεγκτική αρχή.

_ 2006: Εξαγγέλλεται η καθολική εφαρμογή και στη χώρα μας του Μοριακού Ελέγχου του αίματος (ΝΑΤ). Στην Ευρώπη έχει αρχίσει από την δεκαετία του ’90.

_ 2007: Βρετανοί ανακοινώνουν ότι δημιούργησαν «τεχνητό» αίμα. Ένα περίπου χρόνο αργότερα παρόμοια ανακοίνωση θα κάνουν Αμερικανοί που μιλούν για δημιουργία «συνθετικού» αίματος από εμβρυικά βλαστοκύτταρα.

_ 2008: Από αυτό το Καλοκαίρι αρχίζει επιτέλους ο Μοριακός Έλεγχος και στην Ελλάδα. Αρχικά για τρεις ιούς και από το Καλοκαίρι του 2010 και για τον ιό του Δυτικού Νείλου.

_ 2011: Θεσμοθετείται ως αρμόδιο όργανο για την αιμοεπαγρύπνιση στη χώρα μας το ΣΚΑΕ. Από τις αρχές του 2008 έχει έδρα στις κεντρ. εγκαταστάσεις του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ).

_ 2013: Ένα σύστημα που «αποστειρώνει» τα προς μετάγγιση προϊόντα αίματος (Σύστημα Αδρανοποίησης INTERCEPT για Ερυθρά Αιμοσφαίρια) ανακοινώνεται ότι βρίσκεται στα τελευταία στάδια κλινικών δοκιμών.

Πηγές:
- http://www.sansimera.gr
- http://www.pagni.gr:8081/pnh_monades/mon_aimodosias/history_aimodosias.htm
- Περιοδικό "Θέματα Μ.Α." τ. 71 (Σεπ-Δεκ 2013)
- http://www.ekea.gr/history-blood

*: Update (31 Οκτωβρίου):